|| Βασιλεύς Κωνσταντίνος Β΄ ||  :: Κεντρική σελίδα :: 
 

Βασιλεύς Κωνσταντίνος Β΄ (1964-1967) και δικτατορία (1967-1974)

 

Βασιλιάς της Ελλάδας από το 1964 μέχρι το 1967, γιος των βασιλέων Παύλου και Φρειδερίκης. Γεννήθηκε στις 2 Ιουνίου 1940 στην Αθήνα. Το 1947, όταν ο πατέρας του Παύλος ανέβηκε στο θρόνο, έγινε διάδοχος. Φοίτησε στις σχολές Αναβρύτων Κηφισιάς, Ευελπίδων, Ναυτικών Δοκίμων και Ικάρων. Μετά το θάνατο του πατέρα του ανέλαβε την εξουσία (6 Μαρτίου 1964). Μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 απομακρύνθηκε από την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στη Ρώμη (13 Δεκεμβρίου 1967). Το 1974, μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, έγινε δημοψήφισμα και ο ελληνικός λαός ψήφισε την κατάργηση της βασιλείας.

 

Παρά τον εκλογικό θρίαμβο του 53% που πέτυχε ο Γ. Παπανδρέου στις εκλογές του 1964, η Ένωση Κέντρου δεν μπόρεσε να κυβερνήσει τη χώρα για πάνω από ενάμιση χρόνο. Η προκλητική αποπομπή του εκλεγμένου πρωθυπουργού, τον Ιούλιο του 1965, από το νεαρό βασιλιά Κωνσταντίνο σηματοδότησε μια σειρά απροκάλυπτων όσο και υποβολιμαίων παρεμβάσεων της μοναρχίας στην πολιτική ζωή του τόπου.

 

Στην πτώση της κυβέρνησης Ε.Κ. συνήργησαν -εκτός των άλλων- επιφανή μέλη της ίδιας παράταξης, τα οποία στελέχωσαν μια σειρά ασταθών, θνησιγενών ουσιαστικά κυβερνήσεων στο διάστημα από τον Ιούλιο του 1965 έως τον Απρίλιο του 1967. Η απόπειρα συνεννόησης μεταξύ των ηγετικών στελεχών Ε.Ρ.Ε. και Ε.K. (Παπανδρέου-Κανελλόπουλος), προκειμένου να ξεπεραστεί το πολιτικό αδιέξοδο και η συνεχιζόμενη κρίση με τη διενέργεια εκλογών που θα διεξήγε υπηρεσιακή κυβέρνηση, ανακόπηκε αιφνίδια και βίαια με την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος στις 21 Απριλίου του 1967.

 

Στις 21 Απριλίου του 1967, το κοινοβουλευτικό πολίτευμα καταλύθηκε και οι συνωμότες αξιωματικοί με αρχηγό το συνταγματάρχη Γεώργιο Παπαδόπουλο επιβλήθηκαν, πλήρως εκμεταλλευόμενοι την απαξία στην οποία είχαν οδηγηθεί οι πολιτικοί θεσμοί, την αποδιάρθρωση του πολιτικού πεδίου, τη δεδομένη συγκυρία αλλά και την αδράνεια του θρόνου. Στοχεύοντας στην άμεση εδραίωσή της η στρατιωτική χούντα επιδίωξε να εξουδετερώσει, συχνά με βίαιο τρόπο, κάθε πιθανή απόπειρα αμφισβήτησής της, από όπου κι αν προερχόταν. Στην κατεύθυνση αυτή εφαρμόστηκαν, από την πρώτη μέρα του πραξικοπήματος, οργανωμένα σχέδια δίωξης τόσο του συνόλου σχεδόν των πολιτικών προσωπικοτήτων όσο και αριστερών, καθώς και άλλων πολιτών γνωστών για τη φιλελεύθερη και δημοκρατική τους δράση.

 

Παρά τη λογοκρισία και τη φίμωση κάθε αμφισβήτησης προς τους πραξικοπηματίες, πραγματοποιήθηκαν ποικίλες ενέργειες αντίστασης στο εσωτερικό της χώρας. Επιπρόσθετα, οι έντονες διαμαρτυρίες σε χώρες κυρίως της δυτικής Ευρώπης, από μέρους εξόριστων δημοκρατικών πολιτών, κινητοποίησαν διεθνές ρεύμα αντίδρασης στη χούντα, που κορυφώθηκε με την αποπομπή της από το Συμβούλιο της Ευρώπης  το 1969.

 

Οι φοιτητές οργάνωσαν μαζικές αντιδικτατορικές κινήσεις μεορυφαία εκδήλωση την  εξέγερση του Πολυτεχνείου, το Νοέμβριο του 1973.  Η βίαιη καταστολή της φοιτητικής εξέγερσης σηματοδότησε επίταση των συγκρούσεων και ρήξη μεταξύ των πρωτεργατών του πραξικοπήματος. Η εξέλιξη αυτή δυσχέρανε ακόμη περισσότερο τη θέση της χώρας στο διεθνές πλαίσιο. Σε αυτό το κλίμα το μοιραίο σφάλμα της χούντας, που οδήγησε και στην πτώση της, ήταν η πραξικοπηματική ανατροπή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Η συγκυρία της αιφνιδιαστικής τουρκικής στρατιωτικής εισβολής στην Κύπρο, τον Iούλιο του 1974, οδήγησε σε αδιέξοδο κάθε φορέα εξουσίας στην Ελλάδα. Η συνειδητοποίηση της κρίσιμης κατάστασης και της πιθανότητας πολεμικής εμπλοκής Ελλάδας-Τουρκίας οδήγησε τους στρατιωτικούς να παραχωρήσουν την εξουσία και πάλι στους πολιτικούς. Τις ώρες αυτές η ανάθεση της θέσης του πρωθυπουργού στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και ο σχηματισμός κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας αποτελούσαν τη μόνη αξιόπιστη έξοδο από την κρίση. Η χούντα είχε πλέον ανατραπεί και η δημοκρατία επανερχόταν μετά από επταετείς περιπέτειες στην Ελλάδα.

Ο Κωνσταντίνος Β'

 

 

 

Η τελετή ενθρόνισης του Κωνσταντίνου στη Βουλή

 

 

 

Παττακός, Παπαδόπουλος, Μακαρέζος.

 

 

 

Το Πολυτεχνείο, αρχή πτώσης της χούντας

 

 

 

Η Άφιξη του Καραμανλή, αποκατάσταση δημοκρατίας

 


 

Η δεκαετία του '60 αποτελεί τμήμα της περιόδου 1953-72, κατά την οποία η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με ταχύτατους ρυθμούς, αλλά και διαρθρώθηκε δομικά στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών και των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων. Στα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου εγγράφεται το μείζον πολιτικό γεγονός -όπως πια αποδεχόμαστε- της σύνδεσης της χώρας με την Ε.Ο.Κ. στην απόπειρα δημιουργίας κοινής αγοράς, με τη σύναψη σχετικής συνθήκης στα 1962.

Η αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας ενσωματώνεται σε κεντρικά οργανωμένα σχέδια πενταετούς ανάπτυξης, με συγκεχυμένους ωστόσο προσανατολισμούς. Η μέση ετήσια εξωτερική μετανάστευση, που απορροφά το πλεονάζον εργατικό δυναμικό και ευνοεί την επίτευξη εξαιρετικά υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, ξεπερνά την ετήσια φυσική αύξηση του πληθυσμού. Οι διευκολύνσεις για την είσοδο του μεγάλου ξένου ιδιωτικού κεφαλαίου και η διεύρυνση της κατανάλωσης έχουν θετικό αντίκτυπο στο ισοζύγιο πληρωμών, συνδυαζόμενα με εξελίξεις όπως η άνοδος του τουρισμού, η επέκταση της ναυτιλιακής δραστηριότητας και τα μεταναστευτικά εμβάσματα. 

Αιχμή της ανάπτυξης αποτελεί κατά κύριο λόγο η μεταποίηση, με κορμό τις υφαντουργικές βιομηχανίες, τις χημικές και τις μεταλλουργικές, ο ρυθμός αύξησης των οποίων έτεινε να προσεγγίσει το 11% στην περίοδο 1965-70. Ο άλλος μεγάλος άξονας με προφανείς οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις είναι ο τομέας των κατασκευών και ιδιαίτερα της οικοδομής. Το κύκλωμα της αντιπαροχής, ελληνική πρωτοτυπία, διαμόρφωσε αφενός τους όρους για τη δημιουργία μιας πολυάριθμης τάξης μικρομεσαίων επιχειρηματιών, αφετέρου επέτρεψε την εξομάλυνση του συστήματος στέγασης και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.

/Κορυφή/     


Copyright © 2000  [by John Baibakis]. All rights reserved.